Wednesday 7 March 2012

Child-like Nature

Master EK గారు, భక్తి ఉన్నవాడి లక్షణాలు గురించి చెబుతూ, మిగతా చాలా లక్షణాలతో పాటుగా వారు చెప్పిన ఒక లక్షణము: "భక్తి కలిగిన వాళ్ళు వయస్సుచేత పెద్దవాళ్ళు అయినప్పటికీ, వాళ్ళు చేస్తున్నటువంటి పనులు పిల్లలు చేస్తున్న సరదాతో, ఉత్సాహంతో, సంతోషంతో ఉంటాయి. అలా అని, పిల్లలు చేస్తున్నటువంటి పాడు పనులు వాళ్ళు చెయ్యరు. చైల్డిష్ (childish) కాదు, చైల్డ్-లైక్ (child-like)గా ఉంటారు." పిల్లల మనస్తత్వానికి, చాలామంది పెద్దల మనస్తత్వానికిగల తేడాను, జి. కె. చెస్టర్‌సన్ అనే ఒక ఇంగ్లీషు హాస్య రచయిత వ్రాసిన ఒక కధలోనుండి 4 ఉదాహరణలు తీసుకుని, కృష్ణమాచార్యులుగారు వివరించారు.

ఆ ఆర్టికల్ పేరు: "On Running after One's Hat"; దానిని ఈ క్రింది లింకు వద్ద చదువవచ్చును:
http://www.catholic-forum.com/saints/gkc16004.htm

కృష్ణమాచార్యులగారి మాటలలోనే చెస్టర్‌సన్‌గారి ఆర్టికల్‌లోనుండి రెండు ఉదాహరణలనుమాత్రం ఇక్కడ చూద్దాము:

(1) మనం వేరే ఊరుకి వెడుతున్నామనుకోండి. రైలు ఎప్పుడు వస్తుందో ఫోన్ చేసి కనుక్కుని, ఇంకో ఐదు నిముషాలలో వచ్చేస్తుందని చెప్పాకనే మనం స్టేషనుకు వెళ్ళాము. వెళ్ళిన తర్వాత, రైలు 5 నిముషాలలో రావడం లేదు, 150 నిముషాలలో వస్తుంది అన్నాడనుకోండి! ఇండియాలో అలాంటివి జరగడంలో పెద్ద ఆశ్చర్యమేమీ లేదు కదా! అయినప్పుడు, మన కుటుంబంలో ఉన్న ఐదారుగురం స్టేషన్లో కూర్చున్నాము. మామూలుగా ఎలా కూర్చుంటాం? శవ జాగరణ చేస్తున్నట్లు కూర్చుంటాం. "రైలు ఆలస్యమైతే ప్రయాణికుల మొహాలు", "శవం దగ్గర రాత్రి తెల్లవార్లు కూర్చుంటున్న వాళ్ళ మొహాలు", ఫొటోలు తీస్తే, రెండూ ఒక్కలాగే ఉంటాయి . ఆ కుటుంబంలోనే, ఏడేళ్ళ కుర్రవాడు ఒకడు ఉన్నాడు. వాడు ఈ 150 నిముషాలు ఏం చేస్తూ ఉన్నాడు? స్టేషన్లో అటు నడుస్తాడు, ఇటు నడుస్తాడు. ఇంకా, "సిగ్నలిస్తునారు...., అదిగో అదిగో అక్కడ ఎర్ర లైటు వెలిగింది...., ఇపుడు పచ్చ లైటు వెలిగింది..... రైలు వచ్చేస్తోంది కూఊఊఊక్ " అని అరుస్తూ, గెంతుతో ఉంటాడు . అంటే, పెద్దవాళ్ళేమో ఈ 150 నిముషాలు ఏడుస్తూ వెయిట్ (wait) చేస్తున్నారు; ఆ పిల్లవాడేమో నవ్వుతూ వెయిట్ చేస్తున్నాడు. అంతేకదా తేడా! వెయిట్ చెయ్యడం ఎలాగూ తప్పదు. అలాంటప్పుడు ఏడుస్తూ వెయిట్ చెయ్యడం ఎందుకని?  ఆ మొహాలు అలా చావగొట్టిన గాడిదలల్లే పెట్టి కూర్చోవడం ఎందుకని? ఈ పాయింట్ తట్టడానికి మనకి చాలా టైం పడుతుంది. ఫిజికల్‌గా వీడూ వెయిట్ చేస్తున్నాడు, వాళ్ళూ వెయిట్ చేస్తున్నారుకానీ; కానీ పిల్లవాడు మెంటల్‌గా వెయిట్ చెయ్యడం లేదు, వాళ్ళు వెయిట్ చేస్తున్నారు. అంతే తేడా. ఇప్పుడు నేను చెప్పిన కధ "On Running after One's Hat" అన్న ఒక ఆర్టికల్‌లో, జి. కె. చెస్టర్‌సన్ అనే (బెర్నాడ్‌షాతో సాటి అయిన) ఒక మంచి హాస్య రచయిత వ్రాసాడు. వాళ్ళకి తడతాయి ఇలాంటివి, ఎలా తడతాయోగానీ! సీరియస్ మైండెడ్‌గా ఉండి, బైబిల్ చదువుకునేవాడు, వేదాలు చదువుకునేవాడు, ఉపనిషత్తులు చదువుకునేవాడు: వీళ్ళకి ఏమీ తట్టి చావవు, ఆ చదువుకుంటున్న పదాలు నాలుగు తప్ప! వాళ్ళకి తడతాయి ఎక్కడలేని డైమన్షన్సూను (దృష్టి కోణాలు).

(2) చెస్టర్‌సన్‌గారి స్నేహితుడు ఒక అతను, అతని కళ్ళజోడు, తాళంచెవులు మొదలైనవి ఒక డ్రాయరులో (సొరుగులో) పెట్టుకునేవాడు.  ఆఫీసుకు వెళ్ళేముందు ఆ వస్తువులు తీసుకోడానికి  ఆ డ్రాయరు లాగితే అది ఎంతకూ వచ్చేదికాదు, అది బాగా పాత డ్రాయరు.  ఆఫీస్ టైము అయిపోతోంది, ఇది రాదు, రోజూ కోపము, ఏడుపు వస్తుంది, బి.పి. పెరుగుతుంది. తర్వాత ఏదో గందరగోళమై, అటూ ఇటూ లాగటమై అది తియ్యడం అవుతుంది. రోజూ ఇంత పని అవుతోందని ఈ చెస్టర్‌సన్‌గారితో చెప్పాడు. అప్పుడు ఆయన ఏమన్నారంటే, "డ్రాయర్ రాదు, దాన్ని లాగుతున్నాము అనేటువంటి దుర్భుద్ధితో నువ్వు లాగుతున్నావుగనుక, నువ్వు దానిని వంకరగా లాగుతున్నావు, అందువల్ల అది రావడంలేదు. క్లబ్బులోకి వెళ్ళి ఆటలు ఆడుతునప్పుడు, ఒక తాడును అవతల వాళ్ళు ఒక ప్రక్క, నువ్వు ఇంకో ప్రక్క పట్టుకుని లాగుతున్నప్పుడు,  మీ ఇంట్లో డ్రాయర్  లాగుతున్నట్లు ఇలా ఏడుస్తోనే లాగుతావా?  అక్కడ నవ్వుతో సరదాగా ఉత్సాహంగా లాగుతావుకదా; అలాగే ఇక్కడ కూడా సరదాగా లాగు! అప్పుడు అదే వస్తుంది" అని చెప్పారు.

Thursday 1 March 2012

Surya Satakam


మయూర శర్మ విరచితమైన "సూర్య శతకము" గురించి మొట్టమొదటిగా మాస్టర్ ఎక్కిరాల కృష్ణమాచార్యుల వారి ఒక ప్రవచనంలో విన్నాను. కాబట్టి, దీనిని గూర్చి ముందుగా వారి మాటలలోనే ఇక్కడ ప్రస్తావించుకుందాము:

"సూర్య శతకాన్ని మయూర శర్మ అనే ఒక మహాకవి వ్రాసారు. అందులోని శ్లోకాలు ఉక్కుపిండాల్లా ఉంటాయి. వాటి యొక్క అర్ధము, కవిత్వము అన్నీకూడా అట్లానే ఉంటాయి.  ఆయన ఈ శతకాన్ని ఒకానొక చిత్రమైన సందర్భంలో వ్రాసారని ప్రతీతి, జన-శృతి. ఆయన చిన్నతనంలో, 5-6 సంవత్సరాల వయస్సులో ఉండంగా చదువుకోవడంకోసమని కాశీ, నవద్వీపం మొదలైన చోట్లకి వెళ్ళిపోయాడు. 12 సం|| అట్లా చదువుకుని, ఆ తర్వాత, 18-20 సం|| వయస్సులో ఇంటికి తిరిగివచ్చాడు. వచ్చేటప్పడికి, నడి వయస్సులో ఉన్న ఒక అందమైన స్త్రీ బావి దగ్గర ఒక చిన్న వస్త్రం కట్టుకుని కూర్చుని బట్టల పిండుకుంటోంది. అప్పుడు అక్కడ నుంచుని ఆవిడమీద 8 శ్లోకాలు చెప్పాడు. అప్పుడు ఆమె, "నేను సంసార స్త్రీని. నేను ఇక్కడకు పనిమీద వచ్చిన దానిని. నన్ను చూసి శృంగార గర్భితంగా ఈ కవిత్వం చెప్పావు గనుక, నువ్వు కుష్ఠు రోగివి అవుతావు" అని వెళ్ళిపోయింది! తీరా ఈయన ఇంటికి వెళ్ళేటప్పడికి, ఆవిడ ఇతని అత్తగారు. జన-శృతిలో ఈ కధ ఉన్నది. తాను చేసిన పనికి అతను చాలా పరితాపం పొందాడు. 2-3 సం|| అయ్యేటప్పడికి అతను కుష్ఠు వ్యాధి పీడితుడయిపోయాడు. ఎన్నో శాస్త్రములు చదువుకుని ఉన్నాడు, కానీ ఏం లాభం? పాపం ఆ వ్యాధితో అలా ఎన్నో చోట్లకు తిరుగుతూ ఉన్నాడు. అలా తిరుగుతూ తిరుగుతూ ఉండగా, కొంతకాలానికి, ఒక మహానుభావుడు కనిపించి, అతనిని ఒక దేవాలయంలోనికి తీసుకుని వెళ్ళి, సౌర అక్షరం ఒకటి ఇచ్చి, "నువ్వు నీ కవిత్వాన్ని ఏం చెయ్యడంవల్ల అయితే నీకు ఈ దుస్థితి వచ్చిందో, దేనిని దుర్వినియోగం చెయ్యడంవల్ల నీకు ఈ దుస్థితి వచ్చిందో, ఆ కవిత్వాన్నే సద్వినియోగంజేసి, సూర్యుడిమీద ఒక శతకం చెప్పు. అది ప్రపంచానికి పనికి వస్తుంది. దానివల్ల నీకున్నూ వ్యాధి నివారణ అవుతుంది" అని చెప్పారు. అతడు అప్పుడు ఆ సందర్భంలో చెప్పింది ఈ సుర్య శతకం అంటారు."
[అరసవిల్లిలోని (హర్షవిల్లి) సూర్య దేవాలయంలో విశ్వకర్మచే నిర్మితమైన సూర్యదేవుని విగ్రహం]


 ఇందులోని శ్లోకాలు వినడానికి చాలా మనోహరంగానూ, గంబీరమైన భావంతోనూ నిండి ఉంటాయి.

ఆ శ్లోకాలన్నింటినీ ఈ క్రింది లింకు వద్ద వినవచ్చును:
http://mio.to/yyrP

ఈ శతకం తెలుగు-లిపిలో ఈ క్రింది లింకువద్ద కలదు:
http://www.eemaata.com/em/library/suryasatakam/253.html

బ్రహ్మశ్రీ పోతూరి సీతారామాంజనేయులు గారు సూర్య శతకమునకు:  అన్వయ-ప్రతిపదార్ధ-భావార్ధ-వివరణ సహితముగా తెలుగులో చక్కటి గ్రంధాన్ని వ్రాసారు. ఆ పుస్తకము గుర్చి వ్రాయబడ్డ ఒక సమీక్షను ఈ క్రింది లింకు వద్ద చదువగలరు:
http://pustakam.net/?p=7075

మీరుకూడా పైన తెల్పిన పుస్తకాన్ని మరింతగా అస్వాదించాలనుకుంటే,, ఈ క్రింది లింకునుండి ఆన్-లైన్లో (క్రెడిట్ కార్డుతో) ఆర్డర్ చెయ్యవచ్చును:
http://www.avkf.org/BookLink/display_titled_book.php?book_id=6535


పై పుస్తకములోనుండి, మచ్చుకకు ఒక్క శ్లోకానికి మాత్రం వివరణ ఇక్కడ చూద్దాము; మిగతా శ్లోకాలుకూడా అస్వాదించదలుచుకుంటే, మీరుకూడా పుస్తకం తెప్పించుకునేవరకూ నీరీక్షించవలసినదే!!!

గర్భేష్వంభోరుహాణాం-శిఖరిషు చ శితా-గ్రేషు తుల్యం పతంతః
ప్రారంభే వాసరస్య-వ్యుపరతిసమయే-చైకరూపాస్తథైవ
నిష్పర్యాయం ప్రవృత్తా-స్త్రిభువనభవన-ప్రాంగణే పాంతు యుష్మా
నూష్మాణం సంతతాధ్వ-శ్రమజమివ భృశం-బిభృతో బ్రధ్నపాదాః (3)

ప్రతిపదార్ధము:
అంభోరుహాణాం = పద్మముల
గర్భేషు = నడిమి భాగములందును
శిత-అగ్రేషు = వాడియైన (సన్నని) కొనలు కలవి అగు
శిఖరిషు-చ = పర్వతములయందును (మీదను)
తుల్యం = సమానముగా
పతంతః = పడుచున్నవియు
తథా-ఏవ = ఆవిధముగానే
వాసరస్య = పగటి
ప్రారంభే = ప్రారంభమునందును
వ్యుపరతి-సమయే-చ = ముగింపు (సాయంకాల) సమయమునందును
ఏక-రూపాః = ఒకే (సమాన) రూపము కలవియు
త్రిభువన-భవన-ప్రాంగణే = లోకత్రయము అనెడి భవనపు ముంగిట
నిష్పర్యాయం =  ఒకదాని తరువాత మరియొక ప్రదేసమునందుగా గాక; ఒకేమారుగా
పృవృత్తాః = ప్రవర్త్తిల్లు (ప్రసరించు)చుండునవియు
సంతత-అధ్వ-శ్రమ-జం = ఎడతెగని (క) మార్గ (మున నడుచుటచే కలిగిన) శ్రమకలిగిన దానినేమో అనునట్ట్లు; తోచుచుండు
ఉష్మాణం = వేడిమిని
బిభ్రతః = భ(ధ)రించుచున్నవియు అగు
బ్రధ్న-పాదాః = సూర్యుని కిరణములు
యుష్మాన్ = మిమ్ములను
పాంతు = రక్షించును గాక!

భావార్ధము:
బ్రధ్న పాదములు (బ్రధ్నుడు అను ఒక పురుషుని పాదములు - సూర్యుని కిరణములు) మిగుల విలక్షణమగు స్వభావము కలవి. లోకమున కొందరి పాదములు మెత్తని ప్రదేశములందు పడినట్లు ముండ్లతో రాళ్ళతో నిండిన ప్రదేశములందు పడవు; రవి పాదములు (కిరణములు) అట్లు గాక, సుకుమారమగు పద్మముల అంతర్భాగములందునూ, వాడియగు మొనలు కలిగిన కఠినములగు పర్వతాగ్రములందునూ సమానముగనే పడును (ప్రసరించును) [తనతో కౄరముగా ప్రవర్తించే వారి యెడల, మరియు సున్నితంగా ప్రవర్తించేవారి యెడల కూడా,  ఒకేవిధంగా ప్రవర్తించే సద్గుణము సూర్యునియందు ఉన్నది అనికూడా దీని అర్ధం అయ్యివుండవచ్చునేమోనని అనిపిస్తోంది!] లోకమున సాధారణముగా చాలామంది పాదములు జీవితారంభమున సుకుమారములుగనూ సుందరములుగను ఉండిననూ, వార్ధక్యమున తమ సౌకుమార్య సౌందర్యములను కోల్పోవును. రవి పాదములు పగటి ఆరంభమునను (ఉదయ కాలమునను), అవసాన సమయమునను (సాయంకాలమునను) ఒకే విధముగా ఉండును. [ఏదైనా ఒక పని చేస్తున్నపుడు, ఆ పనిని మొదలు పెట్టినప్పుడు ఎంతటి ఉత్సాహంతో ఉన్నాడో, చిట్ట చివరికి వచ్చేటప్పడికికూడా అదే ఉత్సాహంతో చెయ్యగలిగి ఉండడము అనే అర్ధంకూడా ఇక్కడ ఉండవచ్చునేమో!]  రవి పాదములు భువన త్రయము అను భవనపు ప్రాంగణమునందు (ముంగిలియందంతటనూ) ఒకేమారు పడును (ప్రసరించును). ఎవరికైననూ పాదములు మిరంతరమూ నడచుటవలన శ్రమచేత వెచ్చదనము నొందియుండును. రవి పాదములు అట్టి నిరంతర గమనముచే కలిగిన నిరంతర శ్రమచే అనునట్లు వెచ్చగా నుండును. అట్టి బ్రధ్న (రవి) పాదములు మిమ్ము రక్షించుగాక!